بسم الله الرّحمن الرّحیم
{ گناهانی که باعث گمراهی انسان می شو
بسم الله الرّحمن الرّحیم
{ گناهانی که باعث گمراهی انسان می شود } :
1 - افترا بستن به خدا .
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُوا أَولٰدَهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا مٰا رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَمٰا کٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
2- بدعت ( پدیده انحرافی )
حدیث :
الف - عن محمد بن
مسلم عن أبی جعفر ( علیه السلام ) قال : ... وقال رسول الله ( صلّ الله علیه وآله
) :
کلّ
بدعة ضلالة ، وکلّ ضلالة سبیلها إلی النّار .
محمد بن مسلم ازامام
باقر(علیه السلام ) روایت کرده که فرمود : ... ورسول خدا ( صلّی الله علیه وآله )
فرمودند :
هرنوع بدعت گمراهی
است ، وهر بدعت به سوی جهنم است ( صاحبش را به جهنّم می برد )
( وسائل الشیعه – ج
11 – ص 511 – ح 6 )
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 72 – ح 8 )
ب - عَن عَبدِالرّحِیمِ القَصِیرِ عَن أبِی
عَبدِاللهِ ( علیه السلام ) قٰالَ : قٰالَ رَسُولُ اللهِ ( صلّی الله علیه وآله ) :
کُلُّ
بِدعَةٍ ضَلالَةٌ وَکُلُّ ضَلالَةٌ فِی النّارِ.
عبدالرحیم قصری
ازامام صادق (ع ) نقل می کند که فرمود: رسول خدا (ص) فرمودند : هربدعتی گمراهی است
وهرگمراهی درآتش .
( اصول ، ج 1 – ص 73 –
ح 12 )
ج - قٰالَ أبُوجَعفَرِ(
علیه السلام ) :
مٰا مِن أحَدٍ إلاوَلَهُ شِرَّةٌ وَفَترَةٌ فَمَن کٰانَت فَترَتُهُ إلٰی سُنَّةٍ فَقَدِ اهتَدی وَمَن کٰانَت فَترَتُهُ إلٰی بِدعَةٍ فَقَد غَویٰ .
امام باقر (ع ) فرمود
:
هرکسی را جوشش
وآرامشی است ، آنکه آرامشش بسوی سنّت باشد هدایت یافته وآنکه آرامشش بسوی بدعت
باشد گمراه گشته است .
« هرکسی برای أخذ دین
ومسائل دینی خود اوّل تلاش وکوشش می نماید وقتی آنرا ازراه صحیح بد ست آورد به
آرامش می رسد »
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 90 – ح 10 )
* - بدعت = نوپیداشدۀ برخلاف دستوردین.
3 - تحریم کردن روزی حلال خدا .
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُوا أَولٰدَهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا مٰا رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَمٰا کٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
4 - حسد – رشک .
علیّ ( علیه السلام )
:
وَیحُ
الحَسَدِ مٰاأَعدَلَهُ
بَدٰا بِصاحِبِهِ فَقَتَلَهُ .
امام علی (ع) :
نکوهیده باد رشک وحسد
که چه اندازه شخص را ازراه راست بدرمیبرد وگمراه می کند ، وابتدا به بصاحب خود (
اثر ) کرده واورا می کشد .
( غرر، ج 2 – ص 782 –
ح 35 )
5 - رها کردن نفس ( به خواسته های نفسانی عمل کردن
) .
علیّ ( علیه السلام )
:
لاتَرخِصٌوالأنفُسِکُم
فَتَذهَبَ بِکُم فِی مَذاهِبِ الظُلمَةِ .
امام علی (ع) :
نفس خودرا رها نکنید
تا شمارا به راههای ظلمت وگمراهی ببرد .
( غرر، ج 2 – ص 806 –
ح 105 )
عَلِیٌّ (علیه السلام
) :
مَنِ
اتَّبَعَ هَواهُ أَزَلَّهُ وَأَضَلَّهُ
علی ( ع ) :
کسی که هوای نفسش را پیروی
کند ، هوای نفس ، اورا بلغزاند وگمراه سازد .
؛رر، ج 2 – ص 718 – ح
1465 )
6 - ترک کردن اهل بیت نبی اکرم ( صلّی الله علیه وآله )
عَن
یُونُسَ بنِ عَبدِالرَّحمٰنِ ، قٰالَ : قُلتُ : لأَبِی الحَسَنِ الأوّلِ ( علیه السلام ) بِمٰا أُوَحِّدُاللهَ ؟ فَقٰالَ : یایُونُسُ ! لا تَکُونَنَّ مُبتَدِعًا ، مَن
نَظَرَبِرَأیِهِ هَلَکَ وَمَن تَرَکَ أهلَ بَیتِ نَبِیّهِ ( صلّ الله علیه وآله )
ضَلَّ ، وَمَن تَرَکَ کِتٰابَ اللهِ وَقَولَ نَبِیّهِ کَفَرَ.
یونس گوید: بموسی بن
جعفر(علیهمالسلام ) عرض کردم : بچه وسیله ای خداوندرا به یگانگی بپرستم ؟ فرمود : ای یونس ! بدعتگذارمباش ، کسیکه برأی
خویش توجه کند ونظردهد هلاک شود ، وهرکه خانواده پیغمبرش ( ص ) را رها کند گمراه
گردد ، وکسی که قرآن وگفتارپیامبرش را ترک کتد کافر شود .
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 73 – ح 10 )
7 -
ترک کردن سنّت وسیرۀ الهی ونبوی.
الف - قٰالَ أمِیرُالمُؤمِنِینَ (علیه السلام ) :
ألسُّنّةُ
سُنّتٰانِ : سُنّةٌ فِی فَرِیضَةٍ اَلأَخذُ بِهٰا هُدیً وَتَرکُهٰا ضَلالَةٌ ، وَسُنّةٌ فِی غَیرِ فَرِیضَةٍ اَلأخذُ بِهٰا فَضِیلَةٌ وَتَرکُهٰا إلٰی غَیرِ خَطِیئَةٍ .
امیرالمؤمنین (ع )
فرمود :
سنّت دوگونه است :
سنّتی است درواجب که عمل بآن هدایت وترکش گمراهی است ، وسنّتی است درغیرواجب که
عمل بآن فضیلت است وترک آن غیر گناه .
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 90 – ح 12 )
ب - قٰال أبوعبد الله (علیه
السلام ) :
... وَاتَّبِعُواآثٰارَرَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه وآله ) وَسُنَّتَهُ فَخُذُوا
بِهٰا ، وَلا تَتَّبِعُوا أَهوٰاءَ کُم وَرَأیَکُم فَتَضُلُّوا ، فَاِنَّ أَضلَ النّٰاسِ عِندَ اللهِ مَنِ اتَّبَعَ هَوٰاهُ وَرَأیَهُ بِغَیرِهُدی مِنَ اللهِ، وَقٰالَ : أَیَّتُهَاالعِصٰابَةُ عَلَیکُم بِآثٰارِرَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه وآله ) وَسُنَّتِهِ وَآثٰارَالأَئُمَّةِ الهُدٰاةِ مِن أَهلِ بَیتِ رَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه
وآله ) مِن بَعدِهِ وَسُنَّتِهِم ، فَاِنَّهُ مَن أَخَذَ بِذٰالِکَ فَقَدِاهتَدٰی ، وَمَن تَرَکَ ذٰالِکَ وَرَغِبَ عَنهُ ضَلَّ لأََّنّهُم هُمُ الَّذِینَ
أَمَرَاللهُ بِطٰاعَتِهِم
وَوِلایَتِهِم .
امام صادق ( ع ) – دریک طولانی -
فرمود :
ازآثار وسنّت رسول خدا ( ص ) تبعیت کنید وآنهارا أخذ نمائید ، وازهوای
نفس خود ونظرخویش تبعیت نکنید که گمراه خواهید شد ، پس همانا گمراه ترین مردم نزد
خداوند کسی است که بدون راهنمای الهی ازهوای خود ورأی خود پیروی نماید ، وفرمود :
ای گروه « شیعیان » برشمابادآثاررسول خدا ( ص ) وروش او وآثارأئمه هداء ازأهل بیت
رسول خدا بعدازاووروش آنان ، پس البته هرکه أخذ کند آن را حتماهدایت یافته ، وهرکه
ترک کند آن را وازآن روگرداند گمراه شده است
، برای اینکه آنان هستند که خداوند أمربه إطعت وولایت آنها فرموده است .
( وسائل الشیعه ، ج 18 – ص 22 – ح 2 )
8 - در، د ین به رأی و نظرخود عمل کردن .
الف
- قٰالَ أبُوالحَسَنِ ( علیه السلام ) فِی قَولِ اللهِ (
عَزَّ وَجَلَّ ) : « وَمَن أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوٰاهُ بِغَیرِ هُدیً مِنَ اللهِ – سوره قصص – 50 » :
یَعنِی مَنِ اتَّخَذَ دِینَهُ رَأیَهُ ، بِغَیرِ إمٰامٍ مِنَ الأَئُمَّةِ الهُدیٰ
امام ابوالحسن ( ع ) دررابطه با فرمایش خداوند (عزّ و جلّ ) که فرموده : « گمراه ترازآنکه هوای نفس خودرا
بدون هدایت خدا پیروی کند کیست ؟ » فرمود : یعنی کسیکه دینش رأیش باشد بدون امام
ازأئمه هدی « یعنی امامی را که خدا رهبر وهادی اوقرارداده رها کند وطبق رأی وسلیقه
خویش عمل نماید » .
( اصول کافی ، ج 2 –
ص 203 – ح 1 )
ب
- مُحَمَّدُ بنِ مُساِمٍ قٰالَ : سَمِعتُ أبٰا جَعفَرٍ (علیه السلام ) یَقُولُ : کُلُّ مَن دٰانَ اللهَ بِعبٰادَةٍ یَجهَدُ فِیها نَفسَهُ وَلا إمٰامٌ لَهُ مِنَ اللهِ فَسَعیُهُ غَیرُ مَقبُولٍ ،
وَهُوَضٰالٌّ
مُتَحَیِّرٌ ... وَکَذٰالِکَ وَاللهِ یٰا مُحَمَّدُ ! مَن أَصبَحَ مِن هٰذِهِ الأُمَّةِ لا إمٰامَ لَهُ مِنَ اللهِ ( جَلَّ وَعَزَّ ) ظٰاهِرًا عٰادِلا ، أَصبَحَ ضٰالا تٰائِهًا وَإِن مٰاتَ عَلٰی هٰذِهِ الحٰالِ مٰاتَ مَیتَةَ کُفرٍ وَنِفٰاقٍ .
محمدبن مسلم گوید : ازامام باقر ( ع ) شنیدم می فرمود : هرکه دین داری
خدا کند با عبادتی که خودرا درآن بزحمت افکنده ولی پیشوائی ازجانب خدا برای خود
نداشته « به رأی خویش عمل نموده » کوشش اوپذیرفته نیست واوگمراه وسرگردان است ...
چنین است بخدا ای محمد! حال کسیکه ازجمله این امّت باشد واورا امامی آشکار « یعنی
امامتش بادلیل متقن ثابت شده » وعادل ازطرف خدای جلّ وعزّ نباشد ، اوگمراه و گمشده
است واگر براین حال بمیرد ، با کفر ونفاق مرده است .
( اصول کافی ، ج 2 – ص 204 – ح 2 ) .
9 - شرک -
به خدا شریک قراردادن .
قرآن کریم :
وَمَن یُشرِک بِاللهِ فَقَد ضَلَّ ضَلالا بَعِید ًا .
وهرکس برای خدا شریکی قائل شود درگمراهی دوری افتاده است .
( سوره نساء – 116 )
10 - کشتن فرزند ( به نا حق )
.
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُوا أَولٰدَهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا مٰا رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَمٰا کٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
( کفر – کافرشدن ) .
11 - کافرشدن به خدا
12 - کافرشدن به ملائکة
13 - کافرشدن به کتابهای
آسمانی .
14 - کافرشدن به پیامبران الهی
15 - کافرشدن به روزقیامت .
قرآن کریم :
وَمَن یَکفُربِاللهِ وَمَلائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ
وَالیَومِ الآخِرِ فَقَد ضَلَّ ضَلالا بَعِید ًا .
وکسی که خداوفرشتگان اووکتابها وپیامبرانش ، وروزبازپسین را انکارکند
وکافرشود درگمراهی دوری افتاده لاست .
( سوره نساء – 136 )
16 - کافرشدن بعدازپیمان الهی
.
قرآن کریم :
فَمَن کَفَرَ بَعدَ ذٰالِکَ مِنکُم فَقَد ضَلَّ سَوٰاءَ السَّبِیلِ .
اما هرکس بعد ازاین ( پیمان الهی و... ) کافر شود ازراه راست منرف
وگمراه گردیده است .
( سوره مائده – 12 )
17 - - کفررابا باایمان مباله کردن ( کفررا بجای ایمان پذیرفتن ) .
قرآن کریم :
وَمَن یَتَبَدَّلِ الکُفرَبِالإِیمٰانِ فَقَد ضَلَّ سَوٰاءَ السَّبِیلِ .
وکسی که کفررا با ایمان مباد له کند ( وآنرا بجای ایمان بپذ یرد ) ازراه
مستقیم ( عقل وفطرت ) گمراه شده است .
( سوره بقره – 108 )
18 - از گمراه ، راهنمایی خواستن .
علیّ ( علیه السلام ) :
مَنِ استَهدَی الغٰاوِیَ عَمِیَ عَن نَهجِ الهُدٰی .
امام علی ( ع ) :
هرکه ازگمراه هدایت جوید ازراه هدایت کورماند .
( غرر، ج 2 – ص 665 – ح 906)
19 - نشناختن حجّت خدا و نداشتن
ولایت .
عَن سُلَیمِ بنِ قَیسٍ قٰالَ : سَمِعتُ عَلیًّا
( صلوٰات الله علیه ) یَقُولُ :
... وَأدنیٰ مٰا یَکُونُ
بِهِ العَبدُ ضٰالا أن
لایَعرِفَ حُجَّةَ اللهِ ( تَعٰالیٰ ) وَشٰاهِدَ هُ عَلیٰ عِبٰادِهِ الّذِی أمََرَاللهُ ( عَزّ وَجَلّ ) بِطٰاعَتِهِ وَفَرَضَ وِلایَتَهُ .
سلیم بن قیس گوید : شنیدم علی (ع ) می فرمود :
وکمترین چیزیکه بنده بواسطۀ آن گمراه شود آنست که حجّت خدای تعالی
وگواهش را بربند گانش نشناسد ( یعنی ) آنکس راکه خدای عزّوجلّ دستور بفرما ن برداریش
داده .
( اصول کافی ، ج 4 – ص 141 – ح 1 )
20 - هوای نفس – تبعیت ازهوای
نفس .
قرآن کریم :
قُل لا أَتَّبِعُ أَهوٰاءَ کُم قَد ضَلَلتُ إِذًاوَمٰا أَنَ مِنَ المُهتَدِینَ .
بکومن ازهوای وهوسهای شما طبعیت وپیروی نمی کنم اگرچنین کنم گمراه شده
ام وازهدایت یافتگان نخواهم بود .
( سوره أنعام – 56 )
کتاب : اثرگناه درزندگی انسان
تالیف : عمران عزتی
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُواأَولادَهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا ما رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَماکٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
2- بدعت ( پدیده انحرافی )
حدیث :
الف - عن محمد بن
مسلم عن أبی جعفر ( علیه السلام ) قال : ... وقال رسول الله ( صلّی الله علیه وآله
) :
کلّ
بدعة ضلالة ، وکلّ ضلالة سبیلها إلی النّار .
محمد بن مسلم ازامام
باقر(علیه السلام ) روایت کرده که فرمود : ... ورسول خدا ( صلّ الله علیه وآله )
فرمودند :
هرنوع بدعت گمراهی
است ، وهر بدعت به سوی جهنم است ( صاحبش را به جهنّم می برد )
( وسائل الشیعه – ج
11 – ص 511 – ح 6 )
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 72 – ح 8 )
ب - عَن عَبدِالرّحِیمِ القَصِیرِ عَن أبِی
عَبدِاللهِ ( علیه السلام ) قٰالَ : قٰالَ رَسُولُ اللهِ ( صلّ الله علیه وآله ) :
کُلُّ
بِدعَةٍ ضَلالَةٌ وَکُلُّ ضَلالَةٌ فِی النّارِ.
عبدالرحیم قصری
ازامام صادق (ع ) نقل می کند که فرمود: رسول خدا (ص) فرمودند : هربدعتی گمراهی است
وهرگمراهی درآتش .
( اصول ، ج 1 – ص 73 –
ح 12 )
ج - قٰالَ أبُوجَعفَرِ(
علیه السلام ) :
ما مِن أحَدٍ إلاوَلَهُ شِرَّةٌ وَفَترَةٌ فَمَن کٰانَت فَترَتُهُ إلی سُنَّةٍ فَقَدِ اهتَدی وَمَن کٰانَت فَترَتُهُ إلیبِدعَةٍ فَقَد غَویٰ .
امام باقر (ع ) فرمود
:
هرکسی را جوشش
وآرامشی است ، آنکه آرامشش بسوی سنّت باشد هدایت یافته وآنکه آرامشش بسوی بدعت
باشد گمراه گشته است .
« هرکسی برای أخذ دین
ومسائل دینی خود اوّل تلاش وکوشش می نماید وقتی آنرا ازراه صحیح بد ست آورد به
آرامش می رسد »
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 90 – ح 10 )
* - بدعت = نوپیداشدۀ برخلاف دستوردین.
3 - تحریم کردن روزی حلال خدا .
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُوا أَولادهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا ما رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَماکٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
4 - حسد – رشک .
علیّ ( علیه السلام )
:
وَیحُ
الحَسَدِ ماأَعدَلَهُ
بَدٰا بِصاحِبِهِ فَقَتَلَهُ .
امام علی (ع) :
نکوهیده باد رشک وحسد
که چه اندازه شخص را ازراه راست بدرمیبرد وگمراه می کند ، وابتدا به بصاحب خود (
اثر ) کرده واورا می کشد .
( غرر، ج 2 – ص 782 –
ح 35 )
5 - رها کردن نفس ( به خواسته های نفسانی عمل کردن
) .
علیّ ( علیه السلام )
:
لاتَرخِصٌوالأنفُسِکُم
فَتَذهَبَ بِکُم فِی مَذاهِبِ الظُلمَةِ .
امام علی (ع) :
نفس خودرا رها نکنید
تا شمارا به راههای ظلمت وگمراهی ببرد .
( غرر، ج 2 – ص 806 –
ح 105 )
عَلِیٌّ (علیه السلام
) :
مَنِ
اتَّبَعَ هَواهُ أَزَلَّهُ وَأَضَلَّهُ
علی ( ع ) :
کسی که هوای نفسش را پیروی
کند ، هوای نفس ، اورا بلغزاند وگمراه سازد .
؛رر، ج 2 – ص 718 – ح
1465 )
6 - ترک کردن اهل بیت نبی اکرم ( صلّی الله علیه وآله )
عَن
یُونُسَ بنِ عَبدِالرَّحمٰنِ ، قالَ : قُلتُ : لأَبِی الحَسَنِ الأوّلِ ( علیه السلام ) بِما أُوَحِّدُاللهَ ؟ فَقالَ : یایُونُسُ ! لا تَکُونَنَّ مُبتَدِعًا ، مَن
نَظَرَبِرَأیِهِ هَلَکَ وَمَن تَرَکَ أهلَ بَیتِ نَبِیّهِ ( صلّ الله علیه وآله )
ضَلَّ ، وَمَن تَرَکَ کِتٰابَ اللهِ وَقَولَ نَبِیّهِ کَفَرَ.
یونس گوید: بموسی بن
جعفر(علیهمالسلام ) عرض کردم : بچه وسیله ای خداوندرا به یگانگی بپرستم ؟ فرمود : ای یونس ! بدعتگذارمباش ، کسیکه برأی
خویش توجه کند ونظردهد هلاک شود ، وهرکه خانواده پیغمبرش ( ص ) را رها کند گمراه
گردد ، وکسی که قرآن وگفتارپیامبرش را ترک کتد کافر شود .
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 73 – ح 10 )
7 -
ترک کردن سنّت وسیرۀ الهی ونبوی.
الف - قٰالَ أمِیرُالمُؤمِنِینَ (علیه السلام ) :
ألسُّنّةُ
سُنّتٰانِ : سُنّةٌ فِی فَرِیضَةٍ اَلأَخذُ بِهٰا هُدیً وَتَرکُهٰا ضَلالَةٌ ، وَسُنّةٌ فِی غَیرِ فَرِیضَةٍ اَلأخذُ بِها فَضِیلَةٌ وَتَرکُها إلی غَیرِ خَطِیئَةٍ .
امیرالمؤمنین (ع )
فرمود :
سنّت دوگونه است :
سنّتی است درواجب که عمل بآن هدایت وترکش گمراهی است ، وسنّتی است درغیرواجب که
عمل بآن فضیلت است وترک آن غیر گناه .
( اصول کافی ، ج 1 –
ص 90 – ح 12 )
ب - قال أبوعبد الله (علیه
السلام ) :
... وَاتَّبِعُواآثارَرَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه وآله ) وَسُنَّتَهُ فَخُذُوا
بِها ، وَلا تَتَّبِعُوا أَهوٰاءَ کُم وَرَأیَکُم فَتَضُلُّوا ، فَاِنَّ أَضلَ الناس عِندَ اللهِ مَنِ اتَّبَعَ هَوٰاهُ وَرَأیَهُ بِغَیرِهُدی مِنَ اللهِ، وَقالَ : أَیَّتُهَاالعِصابَةُ عَلَیکُم بِآثارِرَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه وآله ) وَسُنَّتِهِ وَآثارَالأَئُمَّةِ الهُدٰاةِ مِن أَهلِ بَیتِ رَسُولِ اللهِ ( صلّ الله علیه
وآله ) مِن بَعدِهِ وَسُنَّتِهِم ، فَاِنَّهُ مَن أَخَذَ بِذٰالِکَ فَقَدِاهتَدٰی ، وَمَن تَرَکَ ذٰالِکَ وَرَغِبَ عَنهُ ضَلَّ لأََّنّهُم هُمُ الَّذِینَ
أَمَرَاللهُ بِطٰاعَتِهِم
وَوِلایَتِهِم .
امام صادق ( ع ) – دریک طولانی -
فرمود :
ازآثار وسنّت رسول خدا ( ص ) تبعیت کنید وآنهارا أخذ نمائید ، وازهوای
نفس خود ونظرخویش تبعیت نکنید که گمراه خواهید شد ، پس همانا گمراه ترین مردم نزد
خداوند کسی است که بدون راهنمای الهی ازهوای خود ورأی خود پیروی نماید ، وفرمود :
ای گروه « شیعیان » برشمابادآثاررسول خدا ( ص ) وروش او وآثارأئمه هداء ازأهل بیت
رسول خدا بعدازاووروش آنان ، پس البته هرکه أخذ کند آن را حتماهدایت یافته ، وهرکه
ترک کند آن را وازآن روگرداند گمراه شده است
، برای اینکه آنان هستند که خداوند أمربه إطعت وولایت آنها فرموده است .
( وسائل الشیعه ، ج 18 – ص 22 – ح 2 )
8 - در، د ین به رأی و نظرخود عمل کردن .
الف
- قالَ أبُوالحَسَنِ ( علیه السلام ) فِی قَولِ اللهِ (
عَزَّ وَجَلَّ ) : « وَمَن أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوٰاهُ بِغَیرِ هُدیً مِنَ اللهِ – سوره قصص – 50 » :
یَعنِی مَنِ اتَّخَذَ دِینَهُ رَأیَهُ ، بِغَیرِ إمامٍ مِنَ الأَئُمَّةِ الهُدیٰ
امام ابوالحسن ( ع ) دررابطه با فرمایش خداوند (عزّ و جلّ ) که فرموده : « گمراه ترازآنکه هوای نفس خودرا
بدون هدایت خدا پیروی کند کیست ؟ » فرمود : یعنی کسیکه دینش رأیش باشد بدون امام
ازأئمه هدی « یعنی امامی را که خدا رهبر وهادی اوقرارداده رها کند وطبق رأی وسلیقه
خویش عمل نماید » .
( اصول کافی ، ج 2 –
ص 203 – ح 1 )
ب
- مُحَمَّدُ بنِ مُساِمٍ قالَ : سَمِعتُ أبا جَعفَرٍ (علیه السلام ) یَقُولُ : کُلُّ مَن دٰانَ اللهَ بِعبٰادَةٍ یَجهَدُ فِیها نَفسَهُ وَلا إمامٌ لَهُ مِنَ اللهِ فَسَعیُهُ غَیرُ مَقبُولٍ ،
وَهُوَضالٌّ
مُتَحَیِّرٌ ... وَکَذٰالِکَ وَاللهِ یا مُحَمَّدُ ! مَن أَصبَحَ مِن هٰذِهِ الأُمَّةِ لا إمامَ لَهُ مِنَ اللهِ ( جَلَّ وَعَزَّ ) ظٰاهِرًا عادِلا ، أَصبَحَ ضالاتائِهًا وَإِن ماتَ عَلی هٰذِهِ الحالِ ماتَ مَیتَةَ کُفرٍ وَنِفٰاقٍ .
محمدبن مسلم گوید : ازامام باقر ( ع ) شنیدم می فرمود : هرکه دین داری
خدا کند با عبادتی که خودرا درآن بزحمت افکنده ولی پیشوائی ازجانب خدا برای خود
نداشته « به رأی خویش عمل نموده » کوشش اوپذیرفته نیست واوگمراه وسرگردان است ...
چنین است بخدا ای محمد! حال کسیکه ازجمله این امّت باشد واورا امامی آشکار « یعنی
امامتش بادلیل متقن ثابت شده » وعادل ازطرف خدای جلّ وعزّ نباشد ، اوگمراه و گمشده
است واگر براین حال بمیرد ، با کفر ونفاق مرده است .
( اصول کافی ، ج 2 – ص 204 – ح 2 ) .
9 - شرک -
به خدا شریک قراردادن .
قرآن کریم :
وَمَن یُشرِک بِاللهِ فَقَد ضَلَّ ضَلالا بَعِید ًا .
وهرکس برای خدا شریکی قائل شود درگمراهی دوری افتاده است .
( سوره نساء – 116 )
10 - کشتن فرزند ( به نا حق )
.
قَدخَسِرَالَّذِینَ قَتَلُوا أَولاٰدَهُم سَفَهًا بِغَیرِعِلمٍ وَحَرَّمُوا ما رَزَقَهُمُ اللهُ اِفتَرٰاءً عَلَی اللهِ قَدضَلُّوا وَماکٰانُوا مُهتدِینَ .
مساما آنهاکه فرزندان خودرا ازروی سفاهت ونادانی کشتند زیان دیدند
وآنچه را خدا به آنها روزی داده بود برخود تحریم کردند وبرخدا افترا بستند ، آنها
گمراه شدند و ( هرگز ) هدایت نیافتند .
( سوره انعام – 140 )
( کفر – کافرشدن ) .
11 - کافرشدن به خدا
12 - کافرشدن به ملائکة
13 - کافرشدن به کتابهای
آسمانی .
14 - کافرشدن به پیامبران الهی
15 - کافرشدن به روزقیامت .
قرآن کریم :
وَمَن یَکفُربِاللهِ وَمَلائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ
وَالیَومِ الآخِرِ فَقَد ضَلَّ ضَلالا بَعِید ًا .
وکسی که خداوفرشتگان اووکتابها وپیامبرانش ، وروزبازپسین را انکارکند
وکافرشود درگمراهی دوری افتاده لاست .
( سوره نساء – 136 )
16 - کافرشدن بعدازپیمان الهی
.
قرآن کریم :
فَمَن کَفَرَ بَعدَ ذٰالِکَ مِنکُم فَقَد ضَلَّ سَوٰاءَ السَّبِیلِ .
اما هرکس بعد ازاین ( پیمان الهی و... ) کافر شود ازراه راست منرف
وگمراه گردیده است .
( سوره مائده – 12 )
17 - - کفررابا باایمان مباله کردن ( کفررا بجای ایمان پذیرفتن ) .
قرآن کریم :
وَمَن یَتَبَدَّلِ الکُفرَبِالإِیمانِ فَقَد ضَلَّ سَوٰاءَ السَّبِیلِ .
وکسی که کفررا با ایمان مباد له کند ( وآنرا بجای ایمان بپذ یرد ) ازراه
مستقیم ( عقل وفطرت ) گمراه شده است .
( سوره بقره – 108 )
18 - گمراه - از گمراه ، راه
( وهدایت ) خواستن .
علیّ ( علیه السلام ) :
مَنِ استَهدَی الغاوِیَ عَمِیَ عَن نَهجِ الهُدٰی .
امام علی ( ع ) :
هرکه ازگمراه هدایت جوید ازراه هدایت کورماند .
( غرر، ج 2 – ص 665 – ح 906)
19 - نشناختن حجّت خدا و نداشتن
ولایت .
عَن سُلَیمِ بنِ قَیسٍ قٰالَ : سَمِعتُ عَلیًّا
( صلوٰات الله علیه ) یَقُولُ :
... وَأدنیٰ ما یَکُونُ
بِهِ العَبدُ ضالا أن
لایَعرِفَ حُجَّةَ اللهِ ( تَعٰالیٰ ) وَشاهِدَ هُ عَلیٰ عِبادِهِ الّذِی أمََرَاللهُ ( عَزّ وَجَلّ ) بِطٰاعَتِهِ وَفَرَضَ وِلایَتَهُ .
سلیم بن قیس گوید : شنیدم علی (ع ) می فرمود :
وکمترین چیزیکه بنده بواسطۀ آن گمراه شود آنست که حجّت خدای تعالی
وگواهش را بربند گانش نشناسد ( یعنی ) آنکس راکه خدای عزّوجلّ دستور بفرما ن برداریش
داده .
( اصول کافی ، ج 4 – ص 141 – ح 1 )
20 - هوای نفس – تبعیت ازهوای
نفس .
قرآن کریم :
قُل لا أَتَّبِعُ أَهوٰاءَ کُم قَد ضَلَلتُ إِذًاوَما أَنَ مِنَ المُهتَدِینَ .
بکومن ازهوای وهوسهای شما طبعیت وپیروی نمی کنم اگرچنین کنم گمراه شده
ام وازهدایت یافتگان نخواهم بود .
( سوره أنعام – 56 )
کتاب : اثرگناه درزندگی انسان
تالیف : عمران عزتی